1813an hildako donostiarren arduradun politikoa Manuel Jose Zabala Villafuertes kondea

1813-9-21: Gipuzkoako arduradun politiko espainiarrak Manuel Jose Zabala Villafuertes kondeak, donostiarrei ukatu zien laguntza guztia eta salatu zuen “frantsesek erre dutela Donostia”, lekuko guztien aitortzen aurka.

Donostian inposatu zuen Cadiz-ko konstituzio espainiarra 1813-9-19 S. Bizenten behartuta zin egin zutena, milaka donostiarren bizia kosta zena.

Gipuzkoako arduradun politiko espainiarrak Manuel Jose Zabala Villafuertes kondea, Castaños jeneral españolak izendatu zuen Deban 1813-7-31n, Gipuzkoako Batzar Nagusietan, ezpata aterata mehatxatu zituen biltzarkideak eta zinarazi Cadiz-ko 1812ko konstituzio espainiarra; hala ere “baldintzekin onartu” omen zuten.

Cadiz-ko 1812ko konstituzio españolak zortzi hilabete besterik ez zuen iraun, Fernando VII.ak berak kendu baitzuen 1814ko maiatzean, bere absolutismoa inposatuz berriro.

1814an Donostiako udalak zioen guztira ia bi mila donostiar hil zirela eta 1814-2-20an, “1813-8-31ko aliatuen erasotik bizirik ihes egitea lortu zutenen artean, salba zitezkeen herena, laguntza faltagatik, hil zela goseagatik eta jantzi ezagatik.”

Manuel Jose Zabala Villafuertes kondea, Gipuzkoako arduradun politiko espainiarra, laguntza faltagatik hildako ehundaka donostiarren arduradun politikoa da, beste batzuekin batera jakina, Wellington, Alava eta Castaños jeneral españolak.

Manuel Jose Zabala Villafuertes kondeari, bakarrik falta zitzaion esatea Donostia “gorriek” kiskali zutela, Francok 124 urte beranduago Gernika bezala.

Historia de la reconstrucción de Donostia. Miguel Artola. 1963. ED. Ayuntamiento de Donostia. (pág 25).

“El día 19-9-1813 tuvo lugar la Constitución del nuevo Ayuntamiento con Michelena e Iturbe como alcaldes, que iniciaron la gestión reintegrando a los propietarios el libre disfrute de sus bienes, previo permiso otorgado por el Ayuntamiento (9)

(9) A. M. Acta de 21 de septiembre de 1813. Doc XIII.

En despacho al jefe político de la provincia, con de de villafuerte (Manuel José Zabala), no sólo se negaba a prestar cualquier ayuda, sino que culpaba a los franceses del incendio: “La guarnición francesa -decía- luego que vieron que no podían defender la brecha pegaron fuego a la ciudad”.

Un comentarista contenporáneo y anónimo anadió al margen: “es menester estar muy borracho o falto de cabal juicio para decir esto” (Pág. 25)

(Wellington al conde de Villafuerte, 18 septiembre 1813.
A. M: Sec. E. Neg. 5, Ser. III, Lib. 2, Exp. 4)

1. Manifiesto 1-7-1814:

(El Ayuntamiento de esta ciudad a instancia de su síndico pidió ante el Sr. Juez de primera instancia de esta provincia la justificación de todo y dicho Juez libró despachos para las justicias de esta ciudad, Pasajes, rentería, Zarauz, Orio y Tolosa y habiendo recibido declaraciones hasta de unas 70 o más personas llegó una orden de la Regencia al jefe político de la misma provincia para que con justificación le informase de las ocurrencias de San Sebastián al tiempo del asalto y días sucesivos, el juez político comisionó al Dr. Gamor (Gamón?) de rentería, vino aquí con escribano de Andoain, y recibió hasta 15 deposiciones de testigos muy bien, se enfermó y retiró a casa y ahora unos seis días llegó orden de la Regencia al mismo jefe político para que enviase la justificación y por el último correo se ha enviado el original y con este motivo lo ha hecho lo mismo este Ayuntamiento con una representación enérgica (en lo sustancial según este mi papel) por mano del mismo jefe político que ha ofrecido apoyarlo).

Post hau 1813 atalean eta , , , , laburpen hitzekin publikatua izan da. Gogokoetara gehitzeko lotura iraunkorra.

1813an hildako donostiarren arduradun politikoa Manuel Jose Zabala Villafuertes kondea -ri erantzun bat

  1. Nere postekin loturak: Es menester estar muy borracho o falto de cabal juicio para decir que la guarnición francesa quemó Donostia en 1813″ Miguel Artola 1963 | Donostia ke ta su 1813 kultura 2013

Utzi iruzkina